PITANJE: Članom 94. tačka c) Zakona o radu (Sl. novine FBiH broj: 26/16 i 89/18 ) propisano je da ugovor o radu prestaje kad radnik navrši 65 godina života i 15 godina staža osiguranja (u skladu sa propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju ), ako se poslodavac i radnik drugačije ne dogovore, odnosno tačkom d) propisano je da ugovor o radu prestaje kada radnik navrši 40 godina staža osiguranja (u skladu sa propisima o penzijskom i invalidskom osiguranju ), bez obzira na godine života, ako se poslodavac i radnik drugačije ne dogovore.
Dakle, iz naprijed navedene odredbe vidljivo je da propisan jedan od osnova prestanka ugovora o radu po samom zakonu (ex lege) kada se ispune potrebne pretpostavke, a koje pretpostavke se ispunjavaju navršavanjem godina života radnika i godina staža osiguranja, odnosno staža osiguranja, bez obzira na godine života. Dalje, ugovor prestaje momentom ispunjavanja tih pretpostavki, dakle u određenom periodu vremena, a odluka o prestanku ugovora o radu je deklaratornog karaktera jer se istom samo potvrđuje nastupanje zakonom propisanih pretpostavki za prestanak radnog odnosa.
Imajući u vidu specifičnosti koje se odnose na prijem radnika u javnom sektoru, odnosno zasnivanje radnog odnosa (obavezni prijem na osnovu javnog oglasa), drugim riječima, bez raspisivanja javnog oglasa nema ni zakonitog prijema u radni odnos (posebno regulisano Uredbom na federalnom nivou i uredbama na kantonalnom nivou koje su u sadržajnom smislu u bitnom identične ), nameće se dilema da li se u javnom sektoru (javno preduzeće), poslodavac i radnik u smislu člana 94. tačka c) i d) uopšte mogu dogovorati o nastavku radnog odnosa, odnosno da li bi takav dogovor bio suprotan smislu samog postojanja javnog oglašavanja, to stoga što radni odnos u jednom momentu prestaje po samom zakonu te se de facto nastavlja dogovorom poslodavca (javnog preduzeća ) i radnika.
Dakle, pitanje je da li u javnom sektoru, a s obzirom na član 20a istog zakona i postojanja uredbi o prijemu u javnom sektoru (lex specialis propis) (sistemsko tumačenje propisa ) postoji mogućnost dogovaranja javnog preduzeća i radnika o produžetku tj. de facto nastavku radnog odnosa u okolnostima u kojima se ispune pretpostavke za prestanak ugovora o radu zbog navršenih godina života odnosno staža osiguranja.
Dodatno, u kojoj formi se treba izraziti takav dogovor (da li je to pismeni sporazum/ugovor , da li je potrebna odluka o produžavanju/nastavku radnog odnosa i sl.)
Posebno, u slučaju imenovanih osoba koje obnašaju pozicije u upravi Društva, a u radnom su odnosu (direktor kao inokosni organ odnosno direktor i izvršni direktori kao članovi uprave kao kolegijalnog organa), kojima nastupi navedeni slučaj unutar perioda mandata, npr. imenovani su za člana uprave na period od četiri godine (osoba imenovana iz reda radnika koji imaju zaključen ugovor o radu na neodređeno radno vrijeme), a za vrijeme mandata (npr. na pola mandata) nastupi jedan od slučajeva iz člana 94. tačka c) i d), da li se i na te osobe odnosi odredba o mogućnosti dogovora za nastavak radnog odnosa (de facto člana uprave), te ako je odgovor potvrdan, ko u tom slučaju uopšte predstavlja poslodavca odnosno s kime se dogovara radnik (ta lica imenuje nadzorni odbor), a poslodavca (društvo) po samom zakonu predstavlja i zastupa uprava kao zastupnik po zakonu po odredbama lex specialis propisa ( Zakon o privrednim društvima). Drugim riječima, da li se eventualni dogovor/sporazum zaključuje sa nadzornim odborom?
ODGOVOR:
Ovaj sadržaj je dostupan samo pretplatnicima!
PRIJAVITE SE
Ako ste zainteresovani za pretplatu kontaktirajte nas na mail: prodaja@privrednastampa.biz